„Dziewczynki nie proszą o rękę!” – usłyszał Grześ na ulicy od nauczycielki, która strofowała swoją uczennicę. A w komentarzach rozkmina czy to może tylko stereotyp, bo czemu niby ma być patriarchalny? Już tłumaczę.
Jeśli sytuacja dotyczy tego, że to mężczyzna musi prosić o rękę kobietę (podwójny stereotyp, że kobiety nie proszą i że się nie prosi tej samej płci), to jest to patriarchalny stereotyp. Kropka.
Czym jest patriarchat?
Historycznie termin patriarchat używany był w odniesieniu do autokratycznych rządów męskiej głowy rodziny, jednakże począwszy od końca XX wieku coraz częściej pojawia się w odniesieniu do systemów społecznych, w których władza pozostaje przede wszystkim w rękach dojrzałych mężczyzn.
Władza dojrzałego mężczyzny do tego, żeby to on decydował o ślubie, wyborze kobiety itd. Ona się może najwyżej zgodzić lub nie (co też nie zawsze się udawało, bo i czasy były, że ona nie miała nic do gadania, bo o rękę facet prosił ojca wybranki).
Czym jest stereotyp?
Stereotyp jest to nadmierne uogólnienie, generalizacja, schemat poznawczy, który przyjęty może być przez jednostkę w wyniku własnych obserwacji, przejmowania poglądów innych osób, wzorców przekazywanych przez społeczeństwo, może być także wynikiem procesów emocjonalnych[…]).
Generalizacja przejęta przez wzorce społeczne – sądzę, że tego dotyczy: facet prosi o rękę (taka tradycja). A skąd taki wzorzec się wziął?
Proszenie o rękę to stara tradycja z czasów, w których to rodzice decydowali o zamążpójściu córek. Wówczas kandydat musiał być odpowiednio majętny, mieć adekwatny tytuł, status społeczny i perspektywy na życie. Według tradycji ojciec oddawał rękę damy.
Czyli dwóch facetów decyduje o losie kobiety. Dlaczego? Małżeństwo, aż do współczesności było transakcją ekonomiczną, a nie bzdurą typu miłość.
A prosiło się o rękę, bo w Rzymie/Egipcie itd. na tę rękę kobiecinie zakładano żelazny pierścień, żeby było wiadomo, że zajęta. Ba! w Azji się tak wycwanili, że obrączki nie można było zdjąć, bo się już potem nie dało jej ponownie założyć. I teraz, podkreślmy, tylko kobiety nosiły obrączki. Mężczyźni zaczęli nosić obrączki dopiero w rejonach I wojny światowej, jako symbol myślenia o żonie (to też czasy, kiedy do lamusa odchodziły małżeństwa z rozsądku).
tl;dr
Ten przydługi tekst streszczę tak:
– facet prosi o rękę, bo zakłada obrączkę na kobiecą rękę
– facet prosi o rękę ojca wybranki
– kobiety nie obrączkują facetów, on nie musi być wierny (ona tak)
– małżeństwo było transakcją, więc mężczyźnie miało się opłacać wzięcie danej żony, a nie odwrotnie
Jeśli to nie jest patriarchat w pigułce (“rządy męskiej głowy rodziny”), to nie wiem co jest 😉